28 oktober 2024
Een bekende uitdrukking luidt ‘Voorkomen is beter dan genezen’, maar dan moet je de mensen die je preventief wilt onderzoeken natuurlijk wél kunnen bereiken en over een goede applicatie beschikken die het hele proces soepel laat verlopen. Om uiteindelijk borstkanker op Curaçao sneller en beter te detecteren, werken het Caribbean Prevention Center en Topicus met haar platform PreventUs nauw samen in een pilot Borstkankerscreening.
Na krap een jaar voorbereiding ging in oktober 2024 de pilot voor het borstkanker-screeningprogramma op Curaçao van start. Voor het plaatselijke Caribbean Prevention Center is het een grote stap vooruit in de toegankelijkheid van de borstkankerpreventie en voor Topicus is het speciaal omdat het met haar platform PreventUs de eerste buitenlandse implementatie voor een screeningsprogramma verzorgt. We interviewden Soraya Verstraeten, kwaliteitsmanager van het Caribbean Prevention Center (in het Papiamentu beter bekend als Fundashon Prevenshon) en Rutger Kerkhof, projectleider namens Topicus over de implementatie.
Soraya, kun je ons eerst iets vertellen over de oude situatie rond borstkankerpreventie op Curaçao?
‘In 2010 is de Fundashon Prevenshon, als één van de eerste eilanden in de regio, met een georganiseerd preventieprogramma voor borstkanker gestart. De deelnamegraad voor onderzoek was met 40% vrij laag, bijvoorbeeld in vergelijking met Nederland, waar tussen de 65 en de 70% zich na een oproep meldt. Als reactie daarop boden we al gratis vervoer aan en gingen we regelmatig met de bus de wijken in om daar mensen te informeren over onze preventieprogramma’s.’
Waarom was de opkomst zo laag?
‘Eén van de onderdelen die we hebben overgenomen van de Nederlandse ‘best-practises’ voor bevolkingsonderzoek is een periodieke uitnodiging per brievenpost. We hebben 120 vrouwen gebeld, drie maanden nadat we per post een uitnodigingsbrief aan ze hadden verstuurd. Wat bleek was dat minder dan 60% van de vrouwen daadwerkelijk een brief had ontvangen. Daaruit concludeerden we dat een digitale uitnodigingsstrategie mogelijk veel beter gaat werken. Veel mensen bezitten een mobiele telefoon en een emailadres. Dat gaan we nu testen.
Een andere conclusie was dat het ‘workflowprogramma’ waar we mee werkten inmiddels ontoereikend was. Een workflowprogramma is heel belangrijk, want dat ondersteunt het werk van mijn collega's van de balie en de administratie, de screeningslaboranten en -radiologen en het biedt managementinformatie die je nodig hebt om te kijken hoe het preventieprogramma ervoor staat en waar je moet bijsturen. We zijn vervolgens de markt gaan verkennen met de vraag wie ons het beste kon helpen bij het bieden van procesondersteuning, managementinformatie én uitvinden wat de juiste uitnodigingsmethode is om de doelgroep goed te bereiken. We zijn bij Topicus met hun platform PreventUs uitgekomen.’
Wat is je ervaring met Topicus?
‘Vooralsnog zijn er alleen maar complimenten. Sowieso zijn ze kundig op de inhoud, maar ook nog eens gezellig en goed gehumeurd. Het valt me ook op dat ze goed meedenken en luisteren. Zo stelden ze als onderdeel van de implementatie een ‘Train de trainer-programma’ voor. Maar in onze ogen zou dat niet aansluiten bij onze kleinschalige setting. Toen heeft Rutger, de projectleider van Topicus, een trainingsreeks samengesteld die afgestemd was op de situatie waarbij mijn collega’s konden meedenken over de inhoud. Daardoor kregen ze meer eigenaarschap en ging het project intern ook veel meer leven. Dat is een prettige manier van samenwerken. We werden gehoord en er werd iets mee gedaan. Collega’s vragen me nu al wanneer we PreventUs voor de bevolkingsonderzoeken naar darm- en baarmoederhalskanker, die we ook al doen, op deze wijze gaan implementeren.’
Wat moet de pilot opleveren?
'Aan deze implementatie zijn twee onderzoeksvragen verbonden. De eerste onderzoeksvraag richt zich op het uitnodigingsproces. We hebben een doelgroep van ongeveer 3000 vrouwen en we testen drie uitnodigingsmethodes: via de post, per e-mail en via WhatsApp. Het doel is om te achterhalen hoeveel vrouwen op elke methode reageren en om te bepalen welke methode het meest effectief is, vooral vanuit het oogpunt van toegankelijkheid. We willen zeker weten dat de uitnodiging in elk geval is aangekomen en de doelgroep goed is geïnformeerd. Bij de tweede vraag onderzoeken we of het zinvol is om op Curaçao al vanaf 40 jaar met mammografie te beginnen, parallel aan het bestaande programma voor vrouwen van 45 tot 75 jaar. Dit vanwege de recente aanbevelingen van regionale organisaties en hun bevindingen dat borstkanker in deze regio vaker op jongere leeftijd voor komt. Op basis van de deelname en de gevonden gevallen van kanker kan klinisch worden bekeken of dit een waardevolle uitbreiding is. De pilot zelf is niet specifiek gericht op het workflowprogramma, al gaan we daar uiteindelijk wel naar toe om onze primaire processen beter te stroomlijnen.’
Heb je nog een tip voor kwaliteitsmanagers in de zorg?
‘Data zijn heel belangrijk om richtlijnen te monitoren en evalueren, maar vergeet tegelijkertijd nooit het contact met de cliënt of patiënt. Die staat altijd voorop. Ik zit als kwaliteitsmanager expres beneden waar de cliënten binnenkomen, zodat ik ook snel in de gaten heb wat er speelt. Bijvoorbeeld of het te druk is of dat er iemand staat te mopperen bij de balie. Het helpt je om voor ogen te houden voor wie je het doet.’
Projectleider Rutger Kerkhof is vanaf januari 2024 betrokken bij de pilot. Hoewel er veel op afstand voor elkaar is gekregen, vertrok Rutger samen met zijn collega Wesley Oosting in oktober 2024 naar Curaçao om de applicatie gebruiksklaar te maken.
Hoe kijk je op deze fase terug, Rutger?
‘Het is heel bijzonder omdat wij als Topicus met PreventUs voor de eerste keer buiten de Nederlandse grenzen gingen. En daar word je letterlijk mee geconfronteerd vanwege de verschillende tijdszones. Het is er zes uur vroeger dan bij ons, dus je moet goed opletten wanneer je een vergadering inplant of een mail verstuurt. Maar we hebben gelukkig goed rekening met elkaar gehouden.’
Waar staat de pilot nu?
‘De eerste 400 afspraken tot en met december ’24 zijn nu ingepland en vanaf 21 november gaan de eerste screenings onder de jongere vrouwen plaatsvinden. Als het goed is staat die dag om 7:30 uur de eerste vrouw aan de balie voor een mammografie.’
Hoe hebben jullie vanuit Topicus de samenwerking met het Caribbean Prevention Center tot nu toe ervaren?
‘Als heel prettig. Wij zagen veel bevlogenheid bij het Caribbean Prevention Center. Mensen voeren inhoudelijke, gepassioneerde discussies met elkaar en dat vonden we mooi om te zien. De pilot leeft enorm.’
Wat is je daarnaast bijgebleven van je verblijf op Curaçao?
‘De hoeveelheid talen die men spreekt. Nederlands, Engels, Spaans, Papiaments. En het kan zijn dat iemand je wel verstaat in het Nederlands, maar dat je vanzelf aanvoelt dat je beter kunt overschakelen op het Engels. Verder begonnen Wesley en ik ter plekke wel te begrijpen waarom de papieren post niet altijd aankomt. Toen we een wandeling maakten viel ons de huisnummervolgorde in de straten op. We zagen achtereenvolgens één, twee, drie, acht, twaalf, achtendertig, zeventien, vijfenveertig.’
Neem dan contact op met Emiel Smit of ga naar de website van PreventUs voor meer informatie
Businessline Manager Screening & Preventie
De traigetool VIPLive Triage, een triagetool voor meldkamers in de ambulance, heeft er een nieuwe functionaliteit bij gekregen. Met deze update wordt het proces van 112-meldingen verder geoptimaliseerd door de professionals in de meldkamer te ondersteunen bij het stellen van cruciale co...
Na een zorgvuldig aanbestedingstraject voor het digitaal dossier voor GGD Twente kwam Topicus als winnaar uit de bus op basis van prijs en kwaliteit. Vandaag hebben beide partijen de overeenkomst ondertekend. Samen gaan we nu volop aan de slag met de implementatie van digitaal k...
Topicus maakt onderdeel uit van het programma EU-TOPIA-EAST. Het algemene doel van EU-TOPIA-EAST is het implementeren van effectieve screeningprogramma's voor borst-, baarmoederhals- en colorectale kanker in drie voorbeeldlanden in Oost-Europa (Georgië, Roemenië en Montenegro). Daarnaas...
Hoe slimmere IT-oplossingen gezondheidsonderzoeken op de middelbare school verbeteren.