Sneller ontwikkelen, schalen en in productie met OpenShift voor Topicus

06 juli 2020 • Deventer • 6 minuten lezen

Het is de heilige graal voor softwareontwikkelaars: zo snel en betrouwbaar mogelijk ontwikkelen, testen, accepteren en in productie gaan. Maar hoe pak je dat op een gestructureerde, uniforme manier aan? Welke technologie en organisatorische aanpassingen zijn daarvoor nodig?

HCS Company implementeerde recent OpenShift bij de sector Finance van Topicus en hielp zo om meer structuur aan te brengen in het ontwikkelproces. Het resultaat: een groot, schaalbaar en makkelijk te beheren platform op basis van Kubernetes én ontwikkelaars die sneller, effectiever en met meer plezier werken. En, niet onbelangrijk: eenvoudiger beheer en lagere beheerskosten.

De CI/CD pipeline platslaan

Topicus is een softwarehuis van Nederlandse bodem. Topicus ontwikkelt software voor uiteenlopende sectoren, waaronder het onderwijs, de zorg en voor overheden. Er werken ongeveer 1.000 mensen bij Topicus, waarvan 300 binnen de sector Finance. Hier worden onder andere mid- en backoffice-oplossingen ontwikkeld voor financiële instellingen zoals banken. Het gaat dan bijvoorbeeld om software voor de aanvraag en afhandeling van hypotheken en om software voor de beoordeling van kredietwaardigheid van bedrijven. Ruim 3 miljoen van de 4,3 miljoen hypotheken in Nederland worden via het Topicus platform afgehandeld.

“Topicus is op weg om zich volledig te vernieuwen”, zegt Marco de Kaper, projectleider bij HCS Company en verantwoordelijk voor de implementatie van OpenShift bij Topicus. “Het doel is daarbij om de snelheid en wendbaarheid te verhogen en beter gebruik te maken van gedeelde componenten. Nu is het nog zo dat veel software on premise draait bij klanten, maar de ambitie is om deze software uitsluitend nog als SaaS-diensten te leveren.”

Mede vanwege deze transitie werd door Topicus onderzocht welke manier van werken en ontwikkelen de snelheid biedt die nodig is om snel op veranderende omstandigheden in te spelen. Maar dat was niet de enige reden om de manier van ontwikkelen tegen het licht te houden.

Het belang van gestandaardiseerd ontwikkelen

‘We werkten al op basis van agile principes en met containertechnologie” zegt Michiel Schipper, managing director van Topicus sector Finance. “Maar er was toch nog te veel sprake van zelfbouw. Er werden veel custom scripts gebouwd door ontwikkelteams om applicaties en platforms in productie te krijgen. Omdat ieder team eigen oplossingen bedacht, werd het complexer om werkzaamheden te schalen, software te onderhouden of teams met elkaar mee te laten draaien. En beheerders kregen te maken met uiteenlopende problemen die deze verschillende manieren van werken ongewild met zich meebrachten.”

Michiel: “Eigenlijk waren we allemaal steeds minder tevreden met onze manier van werken en de tools die we daarvoor gebruikten. Ook vanuit zakelijk oogpunt begon het steeds meer te knellen dat veel uren die besteed werden aan beheer en ‘het werkend maken van applicaties’ onzichtbaar waren voor klanten. Het was, kortom, tijd voor vernieuwing waarbij standaardisatie een sleutelrol moest spelen.”

De keuze voor OpenShift

De grote vraag was: waar moet die vernieuwing uit bestaan? Duidelijk was dat containertechnologie centraal moest staan. Tegelijkertijd was het ook van belang om van agile teams verder te evolueren naar een echte DevOps organisatie die volledig kan profiteren van gestandaardiseerde Continuous Integration/ Continuous Deployment (CI/CD) pipelines.

Florian Vorenkamp, software engineer bij Topicus, legt uit wat de overwegingen waren bij het kiezen van OpenShift. “Kubernetes is de meest populaire container orchestration tool en is een voor de hand liggende keuze geweest. We werkten al met Docker en Rancher maar dat was te vrijblijvend. We zochten naar een meer uniforme aanpak. Daardoor kwam OpenShift in beeld. Het biedt net wat meer dan ‘vanilla’ Kubernetes distributies, integreert met allerlei tooling inclusief subscriptions en er is uitgebreid support op, iets waarvoor je bij een andere Kubernetes distributie afhankelijk bent van de opensource community. Daarnaast biedt OpenShift voor allerlei frameworks en programmeertalen, zoals Java en .NET Core, out-of-the-box build opties waarmee je met minimale inspanning je applicatie kunt bouwen binnen het platform, en kun je het ook vanuit Azure of AWS draaien, iets dat ook een pluspunt is gezien onze ambities. Belangrijk was ook dat je een gestandaardiseerde CI/ CD pipeline kunt opzetten die door alle teams kan worden gebruikt. Zelfbouw is daarmee grotendeels verleden tijd.”

Daarnaast was de wens om DevOps verder de organisatie in te brengen een belangrijke prikkel om voor OpenShift te kiezen. Florian: “Je kunt DevOps alleen goed doen als je allemaal op dezelfde manier werkt. Je moet technologie hebben die die manier van werken ondersteunt: ook hier is standaardisatie en uniformiteit belangrijk. Dat klinkt misschien alsof je vrijheid moet inleveren als ontwikkelaar, maar dat heeft vooral betrekking op de vrijheid die je hebt om op je eigen manier software in productie te krijgen. Daar verlies je weinig aan want dat leverde in praktijk immers veel extra, onnodig werk op. Als je goede afspraken over je werkwijze maakt met elkaar, waarbij vanzelfsprekend ook Ops betrokken is, creëer je de randvoorwaarden waarbinnen je sneller en consistenter kunt ontwikkelen. Het is dus ook een organisatorische kwestie.”

"Eigenlijk waren we allemaal steeds minder tevreden met onze manier van werken en de tools die we daarvoor gebruikten. Ook vanuit zakelijk oogpunt begon het steeds meer te knellen dat veel uren die besteed werden aan beheer en ‘het werkend maken van applicaties’ onzichtbaar waren voor klanten. Het was, kortom, tijd voor vernieuwing waarbij standaardisatie een sleutelrol moest spelen."

Michiel Schipper
Managing Directeur sector Finance

Spannende momenten

HCS Company projectleider Marco de Kaper onderstreept het belang van organisatorische verandering en flexibiliteit. “We hebben op verschillende momenten in het project te maken gehad met ‘wendingen’ die de nodige aanpassingen vroegen van alle betrokkenen. Zo zijn wij bijvoorbeeld gewend om OpenShift van A tot Z zelf te implementeren voor klanten. De mensen van Topicus wilden dat graag zelf doen en zo alvast de nodige ervaring opdoen met het platform. Door de open sfeer werkte dit goed. Dat was voor ons dus ook een leermoment.”

Topicus sector Finance managing director Michiel Schipper: “Dat HCS Company voor de implementatie in beeld kwam, is mede gebaseerd op de ervaring met DevOps in combinatie met OpenShift die binnen HCS Company aanwezig is. We zijn zelf ontwikkelaars, we houden van experimenteren en dingen bouwen. Maar de implementatie van OpenShift was geen puur technisch verhaal: we moesten organisatorisch ook veranderen. Het is prettig dat we daarbij op de ervaring van HCS Company konden leunen.”

Een ingrijpend project zoals dit leidt haast vanzelfsprekend ook tot zorgen en twijfelmomenten. Met name eindverantwoordelijken zullen zich regelmatig afvragen of het project wel loopt zoals het moet en het beoogde resultaat wel gehaald wordt.

“Het organisatorische aspect hadden we niet altijd voldoende helder op het netvlies. Ik kan mij nog goed herinneren dat ik halverwege het project met Marko Seunninga, directeur van HCS Company belde om te vragen of alles wel goed ging. Ik zag bij ons op de werkvloer nog geen veranderingen. Marko gaf toen heel open aan dat hij zich afvroeg of we wel voldoende inzagen dat gedragsveranderingen net zo belangrijk zijn als de technologie. Zolang Dev nog steeds Ops-taken liet liggen die in feite wel bij hen thuishoren, kon de potentie van OpenShift niet worden benut. Dat lag ook aan onze toegewijde Ops mensen: die bleven voldoen aan de niet altijd werkbare wensen van Dev. Dankzij HCS Company zijn we veel beter gaan inzien hoe deze dynamiek werkt. Zij hebben ons geholpen met het onboarden van teams. En laten zien hoe we er voor zowel Dev als Ops voor kunnen zorgen dat de samenwerking beter werd. Tegelijkertijd werd ook de kwaliteit van releases en onderliggende infrastructuur beter. Ops beheert nu het platform, Dev zorgt dat alles wat wordt ontwikkeld er op kan draaien.” - Michiel Schipper

Tevreden ontwikkelaars en sneller releasen

Sinds de migratie naar OpenShift is de tevredenheid onder zowel Dev als Ops vergroot, zien Michiel en Florian. Florian: “Het is veel leuker om met dit platform te werken dan met zelfbouw pipelines die niet altijd vlekkeloos werken. De hele CI/CD pipeline is overzichtelijker en meer zaken zijn geautomatiseerd, waarbij ondersteuning mogelijk is voor allerlei tools. Het is ook prettig dat Jenkins out-of-the box geïntegreerd is in OpenShift. Waar we eerst echt tijd moesten inplannen voor het releasen naar, acceptatie en productie, is dit nu eigenlijk niet meer nodig. Van Ops collega’s hoor ik dat voor hen dit platform ook een grote verbetering is: ze hoeven alleen nog het platform zelf te onderhouden en niet ook alles wat Dev ontwikkelden om tot productie te kunnen komen. Als Dev hebben we nu meer begrip en feeling met Ops waardoor we veel sneller en zonder technical debt kunnen ontwikkelen.”

Een ander belangrijk en onverwacht voordeel van OpenShift is volgens Michiel dat het platform standaard erg veel mogelijkheden biedt. “We hebben als softwareleverancier voor de financiële sector te maken met allerlei compliancy eisen en wet- en regelgeving. Een onverwacht voordeel van OpenShift is dat we bijvoorbeeld al aan de eisen van de SOC2 audit (veilige omgang met (privacy gevoelige) data van organisaties en hun klanten) en bepaalde ISO-eisen voldoen. Alle faciliteiten rond logging van wie welke actie uitvoert, het traceren wat wanneer live is gegaan (configuratie management): we kregen er eigenlijk vanzelf geautomatiseerde compliancy functies bij.”

Een groot, flexibel platform klaar voor de toekomst

Volgens Michiel Schipper is nu een solide basis gelegd voor een bredere beweging binnen Topicus naar DevOps. “We zijn gestart met één team en één applicatie. Nu gaan we DevOps verder de organisatie in brengen. Meer ontwikkelteams zullen overstappen op OpenShift en DevOps. Dankzij HCS Company hebben we nu een groot, flexibel platform waarmee we nog vele jaren vooruit kunnen. We hebben erg veel gehad aan de expertise van HCS Company op het gebied van zowel OpenShift als de organisatorische aanpassing die nodig is om echt te profiteren van dit platform. Als we geen beroep hadden kunnen doen op HCS Company, dan hadden we de voordelen die OpenShift biedt zeker niet optimaal benut.”

"Het is veel leuker om met dit platform te werken dan met zelfbouw pipelines die niet altijd vlekkeloos werken."

Florian Vorenkamp
Software Engineer

Bron: www.hcs-company.com

Meer informatie?

Neem contact op met Michiel Schipper