“Real-time financieel dashboard voor elke burger is maatschappelijke taak”

De huidige onrust in de wereld leidt tot financiële onzekerheid bij burgers. Wat doet de inflatie met onze oudedag? Wat betekent de vergrijzing voor de zorgkosten en de AOW? Hoeveel moet je als zelfstandige opbouwen voor een goed pensioen? Steeds vaker klinkt de roep om een universeel ‘persoonlijk financieel dashboard’. Vanaf september start daarmee een pilot. “Het is van groot maatschappelijk belang. Wie doet er mee?”

Initiatiefnemer voor zo’n Persoonlijk financieel Overzicht is Clint van Haalen. Hij is general manager bij Topicus divisie Finance, dat IT-oplossingen ontwikkelt waarmee financiële instellingen informatie delen met hun klanten. Denk aan de persoonlijke ‘mijn-omgeving’ van banken, hypotheekverstrekkers en pensioenverzekeraars. Van Haalen ziet in de markt nog altijd een enorme verzuiling in het informatieaanbod: “In het Universeel Pensioen Overzicht zie je weliswaar de pensioenpotjes van diverse aanbieders, maar dat betreft alleen pensioenen. Hoe handig zou het zijn als je al je eigen informatie bij elkaar had staan – spaargeld, hypotheek, woning, beleggingen, ander vermogen – alles in één real-time overzicht?”

Jobhoppers en flexwerkers

Zo’n helder dashboard is nu extra belangrijk. Naast inflatie en stijgende woonlasten zijn er meer factoren dan ooit die financiële onzekerheid veroorzaken. Ook de toenemende flexibilisering van arbeid en de enorme toename van het aantal zzp’ers vergroot de behoefte van burgers aan realtime inzicht in hun financiële situatie en hun oudedagsvoorziening. “Oude zekerheden zoals vaste contracten en vaste pensioenen vallen weg”, benadrukt Van Haalen.

„We starten dit najaar een proeflab voor ‘Persoonlijk Financieel Overzicht’”

“Zulke veranderingen raken direct aan de levens van mensen en de stabiliteit in de samenleving. Denk aan jonge mensen die een mooi huis in hartje Utrecht kopen, met een hypotheek die ze nu net aan kunnen betalen danwel financieren, mede door te kiezen voor een korte rentevasteperiode. Wat gebeurt er als straks de hypotheekrente omhoog gaat en huizen ‘onder water’ komen te staan? Of als de rendementen van pensioenfondsen tegenvallen en de zorgkosten straks enorm oplopen? Zo’n ‘Persoonlijk Financieel Overzicht’ geeft helderheid bij grote keuzes in je leven. Daarin zie je niet alleen de status van je huidige vermogensbestanddelen, maar kun je ook scenario’s bekijken: wat verandert er bij ingrijpende gebeurtenissen zoals een onverhoopte scheiding, arbeidsongeschiktheid of – positiever – een sabbatical?”

Proeftuin in het najaar

Technisch gezien is zo’n dashboard relatief eenvoudig te bouwen, benadrukt Van Haalen. “De voornaamste uitdaging is de juiste partijen om tafel te krijgen en open en transparant te laten samenwerken – in het belang van de burger.” Hij noemt de komst van een nieuw pensioenstelsel dé aanleiding om de koppen bij elkaar te steken. “Straks krijg je als werkende meer zelf de regie over je pensioen. Wil je dan de juiste keuzes kunnen maken, dan heb je wel goed inzicht nodig in je persoonlijke financiën. Dan weet je of je nog wat extra moet inleggen, of dat je elders genoeg achter de hand hebt.”

“Als je één overzicht hebt van je complete financiële situatie, kun je betere keuzes maken”

Van Haalen is doordrongen van het maatschappelijk belang. Daarom start hij in september een ‘labtest’. “We gaan samen met diverse financiële instellingen en overheden een kleinschalige omgeving bouwen waarin we voor proefpersonen data van al hun financiële zaken gaan samenbrengen. Banksaldo, inkomen, spaargeld, hypotheek, beleggingen, lijfrentes, pensioenpotjes – zelfs je cryptowallet kan erin. En daar roepen we allerlei aanbieders toe op, voor een zo breed mogelijke test.”

Connected finance

Bij die test wil Van Haalen instellingen uitdagen om niet langer in zuilen te denken, maar in het belang van de burger. “De domeinen van hypotheken, sparen, lijfrentes en beleggen zijn nu nog vaak gescheiden; wij willen die met elkaar verbinden. Daarnaast nodigt Van Haalen ook de adviesketen, belastingadviseurs, pensioenfondsen én de landelijke overheid uit om aan te schuiven. Geen verzuiling meer maar connected finance!” Tot slot ziet hij veel waarde in peer groups met grote achterban, zoals de Vereniging Eigen Huis.
Als zo’n dashboard er straks is, krijgen ook financieel adviseurs een prominente rol, voorspelt Van Haalen. “Waar die nu vaak als intermediair vooral producten zoals hypotheken of leningen verkopen, krijgen zij een belangrijke taak als financieel coach op allerlei vlak, die helpt bij het maken van de juiste keuzes. Zo’n coach laat je zien hoe je er financieel voor staat, hoeveel ruimte er is voor de dingen die je nu het liefst wilt, en hoe je pensioen er dan straks uit ziet. Zo’n dashboard en zo’n coach geven burgers meer inzicht en grip op hun financiële situatie. En dat is keihard nodig!”

Bron: NRC